Mątwa

Zaliczane, obok może trochę bardziej znanej ośmiornicy, do głowonogów. Są mniej spektakularne, jeśli chodzi o zmianę kształtu ciała, jednak w zmienianiu swojej barwy doszły do perfekcji. To, jaki kolor posiadają aktualnie, zależy od wielu czynników. Kamuflaż pozwala mątwom pozostawać niewidocznymi dla otoczenia, szczególnie dla wrogów. Jednak ich barwa zależy również od nastroju. Badając mątwy zaobserwowano, że zaciekawiona i jednocześnie ostrożna zmienia barwę, jakby nie mogła się zdecydować, co dziś na siebie włożyć. Zmiany ubarwienia zależą również np. od chęci zaimponowania partnerce i wtedy kolor samców jest bardzo intensywny, a one same staczają walki o samice.

Cechą wspólną dla mątw i ośmiornic jest fakt posiadania worka czernidłowego, który wypełnia sepia (ciemnobrązowa substancja), wystrzeliwana w razie zagrożenia.

Mątwy, zwane również sepiami, posiadają krępe i owalne ciało, charakterystyczny worek trzewiowy z dwoma nie łączącymi się płetwami, a także część głowową z dużymi oczami oraz chwytnymi ramionami. U samców 1 lub 2 z ramion przekształcone są w narząd kopulacyjny zwany hektokotylus (służy do umieszczenia spermatoforów w jamie płaszczowej samicy). Posiadają szkielet wewnętrzny zredukowany do muszli (os sepiae) zwanej kością mątwią. Jest to twardy wapienny twór, występujący od strony grzbietu pod płaszczem. Sam grzbiet jest czasem pokryty nierównomiernie rozłożonymi wyrostkami, a posiadanie przez mątwy wewnętrznej muszli ogranicza możliwości zmiany kształtu.

Otwór gębowy umiejscowiony między ramionami, otoczony wargą, posiada 2 szczęki kutikularne.

Można je spotkać w morzach strefy ciepłej, ale również w Morzu Północnym.

Najpospolitszym gatunkiem występującym również w Morzu Śródziemnym jest mątwa zwyczajna (Sepia officinalis).

Przy pomocy płetw poruszają się wolno, a obserwując taką mątwę podczas nurkowania, wygląda, jakby poruszała falbanką przez falowanie. Potrafi jednak wystartować jak rakieta, stosuje wtedy wyrzut wody z lejka, często poprzedzony wystrzeleniem barwnika dla zmylenia przeciwnika lub zbyt natarczywego nurka z aparatem.

Dorastają do 45-50 cm, jednak najczęściej spotyka się okazy 15-30 centymetrowe. Są ciekawskie i potrafią wiele minut przyglądać się nurkom, pod warunkiem nieprzekraczania przez nich niewidzialnej granicy i spokojnego zachowania.

Ciekawostką jest, że podobnie jak ośmiornice, są inteligentne. Potrafią się uczyć i zapamiętywać.

Mątwy są drapieżnikami, żywią się bezkręgowcami, między innymi krewetkami.

Poławiana w celach konsumpcyjnych i nie tylko. Os sepiae wykorzystywana jest jako źródło wapnia oraz jako materiał szlifierski.

W Polsce mątwy można obserwować w Akwarium Gdyńskim: galeria internetowa.

Systematyka:

Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	mięczaki
Gromada	głowonogi
Podgromada	płaszczoobrosłe
Rząd	Mątwy
Nadrząd	dziesięciornice
Rodzina	mątwowate