Strzykwy / Ogórki morskie

"Zawsze" na dnie. Nieruchome, z wypustkami i ciemne. Wielkością przypominają dużego ogórka (ang. sea cucamber), zaliczane, obok rozgwiazd, do szkarłupni. Strzykwy (Holothuroidea) zdominowały liczebnie naszą planetę, zasiedlają bowiem blisko 70% jej całej powierzchni, a znanych jest ich około 1300 gatunków.

Zwierzęta te są bezkręgowcami i posiadają cylindrycznie zbudowane ciało, pokryte elastycznym worem skórnym (powłokowo-mięśniowym). Gdy nurkując obserwujemy strzykwę, wydaje się być zwapniałym kawałkiem czegoś żywego, jednak po dotknięciu okazuje się, że ich ciało jest miękkie, (przy czym stanowczo odradzam dotykanie gołym paluszkiem). Ogórek morski jest dwubocznie symetryczny i posiada, podobnie jak rozgwiazdy, nóżki ambulakralne, dzięki czemu może się niespiesznie poruszać. Jego ciało pokryte jest brodawkami lub ostrymi wypustkami, a szkielet stanowią drobne, wapienne płytki, uznawane za cechę diagnostyczną. Otwór gębowy, wyraźnie zaznaczony przez czułki, które go okalają, a służą do pobierania pokarmu. Penetrując dno, strzykwy żywią się planktonem, wszelkimi resztkami pokarmowymi, czy rozkładającymi się organizmami. Nade wszystko lubią muł, albo to co w nim znajdą, przez co bywają zwane mułożercami.

Ciekawostką jest w jaki sposób się bronią. W razie zagrożenia wystrzeliwują poprzez odbyt (wystrzykują, jak ze strzykawki - stąd oficjalna polska nazwa) swoje narządy wewnętrzne pokryte toksyczną i lepką wydzieliną. Narządy te regenerują się potem w ciągu kilku dni.

Ogórki morskie zamieszkują praktycznie wszystkie morza i oceany, najliczniej występują jednak w wodach tropikalnych. Nurkując w obrębie basenu Morza Śródziemnego spotykamy je często już na początku zanurzenia, często na niewielkich głębokościach, choć bytują nawet do głębokości 5000 metrów. Wielkością przypominają duże ogórki, a te które spotkamy mają około 25 cm długości. Bywają jednak malutkie, o długości 1 cm i dużo większe, bo takie, które dorastają nawet do 2 metrów.

Znane i cenione od lat w kuchni i medycynie. Strzykwy od ponad 5000 lat poławiano i stosowano w medycynie chińskiej w schorzeniach ortopedycznych, np. na bóle stawów, czy zapalenia ścięgien. Wciąż stanowią np. dodatek do zup, jako zagęszczaczy i substancji aromatyzujących. Strzykwy smakują ponoć jak ryby, są jednak ciągliwe, a na wyspach Fidżi podaje się je w sposób tradycyjny z miąższem kokosowym.

Gdy pomyślimy o czystości wód, o czystości oceanów, to właśnie w dużej mierze niepozorne strzykwy przyczyniają się do ich biologicznej czystości, w Europie są chronione od 1996 roku.

Systematyka:

Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Nadtyp	wtórouste
Typ	szkarłupnie
Gromada	strzykwy